Het Land van Altena was een heerlijkheid in het noorden van het huidige Brabant.
Het gebied wordt in het noorden begrensd door de Afgedamde Maas en de Boven-Merwede, in het westen door de Biesbosch en in het zuiden door de Bergsche Maas en in het zuidoosten door het Land van Heusden.
Het Land van Altena werd een leen van de Graven van Kleef, wat helemaal in Duitsland lag. Zij werden de leenheer van de heren van Altena. De heren van Altena waren waarschijnlijk eerst gewone grootgrondbezitters die namens de graaf van Kleef dit gebied mochten besturen. Waarschijnlijk waren het de heren van Uitwijk die aan de basis staan van het geslacht Altena. Omdat Kleef ver weg lag gedroegen de heren van Altena zich alsof zij de baas waren.
Het wapen van het Huis Altena toont twee zalmen, verwijzend naar de riviervisserij, die in het Land van Altena een belangrijke bron van inkomsten was. Ook het Land van Heusden viel onder de graven van Kleef en ook hier gedroegen de heren zich alsof zij niets met Kleef te maken hadden. Het graafschap Holland grensde aan het Land van Altena en de graaf van Holland wilde graag meer te vertellen krijgen in dit gebied.
In 1230 droeg Dirk van Altena zijn slot Altena, dit lag in Almkerk, en de Woudrichemmerwaard over aan de graaf van Holland. Vervolgens kreeg hij het in leen terug. Nu hadden de heren van Altena twee leenheren. De heren van Altena bewoonden een kasteel. Dit kasteel stond in Almkerk en bestaat niet meer, maar de heuvel waar het kasteel stond is nog goed te zien aan de rand van de Alm bij Almkerk. De naam van de familie van Altena is in de 14e eeuw gaan gelden voor het hele gebied. Hiervoor sprak men over de Woudrichemmerwaard. In 1332 wist de graaf van Holland alle rechten op het Land van Altena te kopen van de graaf van Kleef. Nu is de heer van Altena alleen nog leenhulde verschuldigd aan de graaf van Holland. De familienaam van de heer van Altena was intussen Van Horne geworden, omdat de familie van Altena was uitgestorven. De heer van Van Horne zou vanaf dat moment ook de heer van Altena worden.
